Το «Διεθνές Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης-Πόλις» (POLIS-International Network for Environmental Education – ‘POLIS – INEE’) δημιουργήθηκε το Μάιο του 1994 από μια διεθνή ομάδα εκπαιδευτικών που με δράση στο χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Από το 1996, έχει τη νομική μορφή αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με έδρα τη Σύρο.
Στόχος του δικτύου Πόλις είναι η προώθηση της έρευνας, της κατάρτισης και της δράσης στους τομείς της εκπαίδευσης και της επικοινωνίας για το περιβάλλον και την αειφορία, καθώς και γενικότερα στον τομέα του περιβάλλοντος, μέσα από τη σχέση του με ζητήματα διακυβέρνησης, πολιτισμού, κοινωνίας. Μέσα για τη δράση του είναι η παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού (έντυπου και ηλεκτρονικού), καλλιτεχνικές δράσεις (εικαστικά, μουσική), η δημιουργία και ο συντονισμός δικτύων και δράσεων δημόσιου διαλόγου.
Το δίκτυο Πόλις έχει οργανώσει και συντονίσει πολυάριθμα προγράμματα σε συνεργασία με εταίρους από διάφορες ηπείρους, έχει δημιουργήσει και συμμετέχει σε διεθνή δίκτυα ατόμων και οργανισμών στο χώρο της εκπαίδευσης και της κοινωνικής δράσης.
Η δράση του απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, επαγγελματίες στο χώρο της εκπαίδευσης (εμψυχωτές, συντονιστές εκπαιδευτικών δράσεων), φοιτητές σε αντικείμενα που αφορούν θέματα περιβάλλοντος, εκπαίδευσης και επικοινωνίας, μέλη μη κυβερνητικών περιβαλλοντικών οργανώσεων, υπεύθυνους επικοινωνίας σε θέματα περιβάλλοντος, επαγγελματίες περιβάλλοντος.
Α. Έργα με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικών φορέων
Από την ίδρυσή της, το 1996 έως σήμερα, η εταιρεία Πόλις έχει συμμετάσχει σε έργα έρευνας και κατάρτισης για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και τον πολιτισμό, υποστηριζόμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω των προγραμμάτων Socrates, Comenius, Urbanet, Connect, ECOS-Ouverture, Youth in Action και Erasmus +. Ενδεικτικά, κάποια από αυτά τα έργα είναι τα εξής:
– το 1997, συντόνισε την ελληνική συμμετοχή στο έργο «EuroSymbioses – Internet και Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Ευρώπη», με την υποστήριξη του προγράμματος Socrates, με επικεφαλής εταίρο την βελγική οργάνωση «Réseau IDée»
– το διάστημα 2000-2001, συντόνισε την ελληνική συμμετοχή στο έργο «SEAM» (Sistema di Educazione Ambientale Marine, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Σύστημα για το θαλάσσιο περιβάλλον) με στήριξη από το πρόγραμμα ECOS-Ouverture
– Το 2013, συμμετείχε στο έργο της Ευρωπαϊκής Συνδιάσκεψης Νέων «Ας φροντίσουμε τον πλανήτη», υπό το συντονισμό του γαλλικού οργανισμού «Monde Pluriel», με την υποστήριξη του προγράμματος «Youth in Action».
Τα πιο πρόσφατα ευρωπαϊκά έργα, υποστηριζόμενα από την Ε.Ε., στα οποία συμμετείχε η εταιρεία Πόλις είναι:
– «Διεθνείς συναντήσεις νέων γύρω από την καλλιτεχνική δημιουργία», με υποστήριξη από τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα Youth in Action (2013 και 2014) και Erasmus + (2016), (Κωδικοί Συμβάσεων ΕΕ: FR-11-E244-2013-R3 & 2016-2-FR02-KA105-011786), Συντονιστής: «Centres d’Entraînement dans des Méthodes d’Education Active – CEMEA Centre, Γαλλία
– Διακρατικό έργο κατά τη διάρκεια 2016-2019, με την υποστήριξη του προγράμματος Erasmus + (άξονας: ‘Strategic Partnerships’ – Κωδικός Σύμβασης ΕΕ: 2016-1-FR01-KA202-023941), Τίτλος του έργου: «ETRES – Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό Υλικό και Πόροι για το Περιβάλλον και την Αειφορία», Συντονιστής: Institut Supérieur d’Etudes Agronomiques de Montpellier – SupAgro, Γαλλία (web: https://etreserasmus.eu/)
– Διακρατικό έργο που άρχισε τον Μάιο 2022 και θα διαρκέσει ως το τέλος του 2023, με την υποστήριξη του προγράμματος Erasmus + (Δράση «Συμπράξεις μικρής κλίμακας για τη νεολαία», Πρόσκληση του 2021), σε συνεργασία με τον Ιταλικό οργανισμό «PERIPLI – Culture e Società Euromediterranee». Το έργο ‘Green Reporters’ στοχεύει να εκπαιδεύσει τους νέους συμμετέχοντες ώστε να αποκτήσουν δεξιότητες και ικανότητες στην περιβαλλοντική επικοινωνία, ενώ παράλληλα θα ευαισθητοποιούνται και θα αποκτούν βασικές γνώσεις πάνω στα κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα της εποχής μας και τις πολιτικές αντιμετώπισης τους.
Η εταιρεία Πόλις διοργάνωσε επίσης και συμμετείχε σε έργα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης που υποστηρίχθηκαν από τη Γενική Γραμματεία Νέα Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας (1997) και από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Ελλάδας (2003-2004).
Β. Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού – δημοσιεύσεις βιβλίων περιοδικών εντύπων:
Ένας από τους κύριους άξονες της δραστηριότητας του δικτύου Πόλις είναι η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για εκπαιδευτικούς που εμπλέκονται σε δράσεις Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Το δίκτυο Πόλις έχει εκδόσει:
-από το 1994 έως το 2001, το εξαμηνιαίο περιοδικό «Διάλογοι για την περιβαλλοντική εκπαίδευση» σε 3 γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ελληνικά), με διανομή σε 60 χώρες, με συλλογή καταγραφών προγραμμάτων και θεωρητικών κειμένων που από μέλη και ανταποκριτές του δικτύου στις χώρες αυτές.
Η δράση αυτή του δικτύου Πόλις είχε ήδη γίνει γνωστή από το 1996 με παρουσίαση της από το περιοδικό της Unesco «Connexion: bulletin de l’éducation relative à l’environnement», UNESCO-PNUE, vol. XXI, 1996.
– βιβλία για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση:
1) “Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: Έξι Προτάσεις για την κοινωνία των πολιτών”, δημοσιεύθηκε σε πέντε γλώσσες-χώρες, στη Γαλλία (2002, CLM Publishing, ISBN: 2-84377-065-3) στη Βραζιλία, το Περού, την Ινδία και την Ελλάδα,
2) 2000, Environmental Education for the 21st century. Issues and perspectives, 216 σελ.,
3) 2006, L’empreinte écologique. Comment diminuer notre impact sur la terre, 24 σελ.
– παραμύθια ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον και εικονογράφηση τους, σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς και καλλιτέχνες από Γαλλία, Αλγερία και Ελλάδα – δημοσίευση σε ελληνικά και γαλλικά:
– Πόλις, 2010, Les histoires de la petite étoile. Des contes sur la responsabilité, 52 p.
– Πόλις 2008, Les trésors de la terre. Un conte écologique, 58 p.
Γ. Δράσεις σε συνεργασία με φορείς εντός και εκτός Ευρώπης για θέματα πολιτισμού, διακυβέρνησης, περιβάλλοντος
Η εταιρεία Πόλις έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή προγράμματα έρευνας και δράσης στους τομείς της εκπαίδευσης, της διακυβέρνησης και του πολιτισμού, σε συνεργασία με εταίρους σε όλες τις ηπείρους:
– Από το 1996 έως το 2001, συντόνιζε την ομάδα εργασίας για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση της «Συμμαχίας για έναν Υπεύθυνο και Αλληλέγγυο Κόσμο», διεθνές δίκτυο οργανισμών και ατόμων από περισσότερες από 100 χώρες. Το δίκτυο Πόλις συμμετείχε ενεργά στις εργασίες του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ (στο Porto Alegre της Βραζιλίας το 2005) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ (Αθήνα, 2006).
– Από το 2005 έως το 2010, το δίκτυο Πόλις συμμετείχε στο έργο «Χάρτη Ανθρωπίνων Ευθυνών» («Charter of Human responsibilities»), μια διεθνή διαδικασία δημοσίου διαλόγου σχετικά με την αξία της ευθύνης, σε συνεργασία με δίκτυο μη κυβερνητικών οργανώσεων από 16 χώρες σε όλες τις ηπείρους. Το δίκτυο Πόλις ήταν ο συντονιστής των δράσεων για τη Νότια Ευρώπη, συμμετέχοντας και διοργανώνοντας δημόσιες εκδηλώσεις και δράσεις ευαισθητοποίησης σχετικά με την «ευθύνη μας για το περιβάλλον», που απευθυνόταν σε νέους και το ευρύ κοινό.
Στο πλαίσιο αυτό, το δίκτυο Πόλις οργάνωσε και συντόνισε μια σειρά από εικαστικές δράσεις για την ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος: Περιοδεύουσες εκθέσεις εικαστικών με θέμα ‘Περιβάλλον: κοινό αγαθό – κοινή ευθύνη’ σε Ερμούπολη Σύρου, Ιωάννινα, Κέρκυρα (2007) και στη συνέχεια, Παρίσι και Βραζιλία (2008). Παράλληλες εκδηλώσεις στην έκθεση στα Ιωάννινα: δημιουργία συνοδευτικού οπτικοακουστικού υλικού, εργαστήρια ζωγραφικής για παιδιά, θεατρική παράσταση, κλπ.
Παράλληλα το δίκτυο Πόλις οργάνωσε και συντόνισε πρόγραμμα για την καταγραφή και συγγραφή παραμυθιών για το θέμα της ευθύνης μας απέναντι στο περιβάλλον, στη Γαλλία, την Αλγερία και την Ελλάδα. Συνεργάστηκε με καλλιτέχνες στην Ελλάδα και την Ιταλία για την εικονογράφηση των παραμυθιών από εργαστήρια εικαστικών για παιδιά στην Ελλάδα και από το εργαστήριο του Μουσείου του Πράτο στην Ιταλία. Τα εικονογραφημένα παραμύθια εκδόθηκαν σε δύο βιβλία στα γαλλικά και ελληνικά (2008 «Les trésors de la terre» και 2010, «Les histoires de la petite étoile», όπως προαναφέρθηκε)
– Το 2009, το δίκτυο Πόλις συντόνισε δίκτυο Ελλήνων εκπαιδευτικών εν όψει της Διεθνούς Διάσκεψης της Νεολαίας για το Περιβάλλον «Ας φροντίσουμε τον πλανήτη» στη Μπραζίλια, που διοργανώθηκε από τα Υπουργεία Παιδείας και Περιβάλλοντος της Βραζιλίας τον Ιούνιο του 2010.
– Από το 2010 έως το 2015 το δίκτυο Πόλις συντόνιζε το θεματικό δίκτυο για την περιβαλλοντική εκπαίδευση του διεθνούς προγράμματος «Ηθική και Ευθύνη» («Ethics and responsibility»). Μεταξύ άλλων, δημιούργησε και συντόνισε διεθνές δίκτυο εκπαιδευτικών για τη μελέτη των στόχων, των μεθόδων και των προσεγγίσεων της εκπαίδευσης και επικοινωνίας σε θέματα περιβάλλοντος. Στη βάση του διαλόγου αυτού, η ομάδα του Πόλις συνέταξε κείμενο σύνθεσης που εντάχτηκε στη συνεισφορά του προγράμματος «Ηθική και Ευθύνη» για τη διάσκεψη του ΟΗΕ «Ρίο+20», στη Βραζιλία, τον Ιούνιο του 2012.
– Από το 2015 έως σήμερα το δίκτυο Πόλις συμμετέχει στο έργο της «Συμμαχίας για Αειφόρες και Υπεύθυνες Κοινωνίες» σε συνεργασία με ιδιώτες και επαγγελματικά και θεματικά δίκτυα σε όλες τις ηπείρους. Στο πλαίσιο αυτό, το Πόλις μελετά καλές πρακτικές στο χώρο της εκπαίδευσης και επικοινωνίας για το περιβάλλον σε όλο τον κόσμο, έχει συμμετάσχει στο συντονισμό ομάδων διαλόγου για τη διακυβέρνηση και την κλιματική αλλαγή, στη σύνταξη εκθέσεων και σχετικών άρθρων.
Το έργο αυτό ήταν η βάση για στην ενεργό συμμετοχή του δικτύου Πόλις σε διάσκεψη για του ΟΗΕ για το κλίμα «COP21» στο Παρίσι το 2015, κατά τη σύνοδο κορυφής εκπροσώπων τοπικής αυτοδιοίκησης από ευρωπαϊκές και άλλες χώρες «Climate Chance» στη Νάντη Γαλλίας, το 2016, στη Διάσκεψη σχετικά με την αποανάπτυξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες τον Σεπτέμβριο του 2018. Πλούσιο υλικό που έχει συλλεχθεί κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων έχει καταγραφεί, με τη συνεισφορά του Πόλις, στην ιστοσελίδα της «Συμμαχίας» http://alliance-respons.net/index_en.html.
Δ. Συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα
Το δίκτυο Πόλις είναι μέρος διαφόρων ευρωπαϊκών δικτύων οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον χώρο της εκπαίδευσης:
– δίκτυο Ευρωπαϊκών Ημερίδων για την περιβαλλοντική εκπαίδευση (συμμετοχή της Εταιρείας Πόλις στην πρώτη Ημερίδα, στη Λυών Γαλλίας το 2012 (χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Youth in Action» της ΕΕ) και στην 2η Ημερίδα, το 2014, στο Μπέργκαμο της Ιταλίας.
– Το δίκτυο Πόλις είναι ενεργό μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας “FICEMEA – Fédération Internationale des Centres d’Entraînement dans les Méthodes d’Education Active”, οργανισμού συμβουλευτικού του Συμβουλίου της Ευρώπης και της UNESCO. Υπό την ιδιότητα αυτή, εκπροσώπησε τη FICEMEA στη Διάσκεψη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Στρασβούργο τον Ιούνιο του 2014 και παρακολουθεί τις δράσεις της Ομάδας για το Κλίμα και το Δίκαιο.